Spis treści
Leniwe Zetki, roszczeniowi i egocentryczni Millenialsi, powolne Iksy i konserwatywni Boomerzy. Pokoleniowe stereotypy mają się dobrze. Sprawdzamy ile w nich prawdy.
Zetki to leniwe pokolenie, które trwoni pieniądze na ostentacyjny konsumpcjonizm. Millenialsi skaczą z kwiatka na kwiatek zmieniając pracę jak rękawiczki i porozumiewają się skrótami. Dodatkowo zajadają się bezwstydnie awokado – także w formie grzanek – zamiast odkładać na własne mieszkanie. A w ogóle to młode osoby są roszczeniowe, uważają, że im się wszystko należy. Iksy są powolne i nie radzą sobie z krytyką. Boomersi są konserwatywni i nie rozumieją zmieniającego się świata. A do worka z napisem z napisem “dziadersi” wpadają nie tylko Boomersi, ale również Iksy, bo z perspektywy dwudziestolatków to już wymierające pokolenie dinozaurów.
Ile zniesie mem?
Stereotyp to funkcjonujący w świadomości społecznej uproszczony i zabarwiony wartościująco obraz rzeczywistości – podaje słownik PWN. Nic dziwnego, że nacechowana emocjonalnie informacja, której siłą jest łatwość poznawcza, a czasem memiczność zyskuje przewagę nad bardziej zniuansowanym opisem rzeczywistości.
Sprowadzając obraz pokolenia do komentarza z udziałem memu np. OK Boomer, łatwo wywołać lawinę śmiechu, ale też dołożyć kamyczek do innej lawiny – dezinformacji. Nazywając najmłodszych pokoleniem płatków śniegu jedni chcą docenić wrażliwość Zetek. Inni ironicznie podkreślają, że nie potrafią poradzić sobie z wyzwaniami realnego świata, bo żyją wyłącznie w cyfrowym. Nawet obsługa urządzeń biurowych jest dla wyzwaniem bo, są mniej intuicyjne niż aplikacje.
Wystarczy pięć sekund, by nauczyć się korzystać z Tik Toka. Nie potrzebujesz instrukcji obsługi jak w przypadku drukarki
– tak brytyjski The Guardian komentuje poczucie przytłoczenia narzędziami ze świata analogowego, na które skarży się 20 proc. młodych ludzi. Firma HP ukuła na stan określenie tech shame.
Co wiemy o pokoleniach?
Zobaczmy, jak wygląda krótka charakterystyka głównych pokoleń, a następnie dowiemy się, co mówią sami o sobie i jak charakteryzują ich pracodawcy.
- Baby boomers (BB, boomersi) – urodzeni w latach 1946-1964, tzw. pokolenie powojennego wyżu demograficznego, ich doświadczenia związane są ze zhierarchizowanym modelem życia jaki wyłonił się po wojnie, z pracą wykonywaną często w jednym miejscu przez całe życie.
- Pokolenie X – urodzeni w latach 1965-1980, nazywani pokoleniem buntowników, dorastający na na fali technologicznych przemian, w Polsce to pokolenie 89’, uczestnicy przemian społecznych i budujących nową kapitalistyczną rzeczywistość, równie dobrze rozumieją świat analogowy i cyfrowy, zaradni z pragmatycznym podejściem do życia, pracoholicy.
- Pokolenie Y (Millenialsi) – urodzeni w latach 1981- 1994, pokolenie dorastające w czasie rozwoju komputerów, internetu, globalnej komunikacji. Technologia jest stałym elementem ich życia, pewni siebie, są mniej przywiązani do tradycji, doświadczyli kryzysu ekonomicznego z końca pierwszej dekady XXI w. , wykazują się większą wrażliwość społeczną, a zwłaszcza ekologiczną od poprzedników.
- Pokolenie Z – urodzeni w latach 1997 – 2012, są pierwszym pokoleniem, które nie zna podziału na świat analogowy i cyfrowy (iGen), dorastające ze ekranami w dłoni (pokolenie Selfie), mistrzowie multitaskingu, pewni siebie i ambitni. Doświadczeniem pokoleniowym będzie dla nich pandemia, społeczna izolacja i zdalna nauka.
Osoby urodzone między 1925 a końcem wojny to tzw. Milczące pokolenie, a urodzeni po roku 2010 to pokolenie Alfa. O Alfach niewiele jeszcze wiemy, ale obserwujemy je z uwagą. Jak przewidują badacze, to pokolenie wyrośnie w świecie bez mocno utrwalonych podziałów narodowościowych, rasowych czy płciowych, a być może także pokoleniowych. Z uwagi na płynne przejścia między pokoleniami, zwykle najmłodsi przedstawiciele pokolenia starszego i najstarsi z młodszego są do siebie podobni jak np. Zillenialsi, czyli osoby urodzone w połowie lat. 90.
Sceptycy przekonują, że z pokoleniowymi etykietami jest jak z horoskopami, zawsze znajdą się osoby, którym można przyporządkować pewne cechy danego znaku zodiaku. Pewne jest to co je łączy, czyli przełomowe doświadczenia historyczne, styl życia, edukacja, kompetencje potrzebne w pracy czy style komunikacji. Jednak charakter pokoleń w największym stopniu jest zdeterminowany przez rozwój technologii i nauki, i stąd biorą się różnice.
Niezależnie od kontekstu, wchodzące w życie młode pokolenia zwykle kwestionują świat rodziców i gotowi są na większe ryzyko. Zakładając rodziny stają się zachowawczy, na starość wolą zachować status quo oraz utwierdzać się w swoich poglądach, niż je kwestionować.
Pokolenia przeglądają się w lustrze
Żadne pokolenie nie jest wolne od stereotypowego postrzegania. Aby uzyskać szerszy obraz sprawdźmy co przedstawiciele każdego pokolenia mówią o sobie, poproszeni o wskazanie mocnych stron.
Baby Boomers najczęściej wskazywali na długość doświadczenia, umiejętność pracy w zespole, a następnie zdolność przyswajania nowej wiedzy. Ważna jest dla nich również empatia i umiejętność budowania relacji – wynika z badania Pokolenia na polskim rynku pracy przeprowadzonego przez firmę Grafton (dane o innych pokoleniach również pochodzą z tego badania).
Iksy uważają, że ich największym atutem jest długość doświadczenia oraz umiejętności uczenia się i przyswajania nowej wiedzy.
Dla Millenialsów (pokolenie Y) dużą rolę w życiu odgrywa praca, powinna być w zgodzie z zainteresowaniami, dlatego zależy im na realizacji ciekawych projektów. Wyzwaniem jest umiejętność radzenia sobie ze stresem. Wykazują się empatią, dlatego lubią pracę zespołową.
Zetki uważają, że ich mocną stroną jest zdolność uczenia się i sprawnego przyswajania wiedzy, odnajdują się w pracy zespołowej, potrafią być skupieni i nastawieni na realizację celu, ale nie za wszelką cenę.
Co o pokoleniach mówią pracodawcy?
Baby Boomers: W oczach pracodawców Baby Boomers są lojalni i sumienni, połowa ankietowanych uważa, że nie lubią zmian i źle na nie reagują. Cenią stabilność zatrudnienia i dobrą atmosferę w pracy. Spójni w wartościach wyznawanych w pracy jak i w życiu prywatnym. Cenią zdrowie i życie rodzinne – wynika z badania firmy Grafton.
Pokolenie X cechuje dokładność, rzetelność i lojalność. Pracodawcy cenią ich zdolności kierownicze i umiejętność radzenia sobie ze stresem – wynika to z ich życiowego i zawodowego doświadczenia. Zaradni i niezależni, uczą się i rozwiązują problemy samodzielnie. Mistrzowie organizacji, zarządzania czasem, sumienni i efektywni. Nie lubią multitaskingu. Dojrzali, ale wciąż pełni werwy. Osoby pewne swojej pozycji, pracujący jako prezesi, managerowie, eksperci. Liczą się dla pieniądze, atmosfera i stabilność. cenią sobie zdrowie, relacje rodzinne i realizację pasji. Bardziej odważni niż Boomersi.
Millenialsi są najlepszymi pracownikami – tak uważają pracodawcy. Sumienni i zorientowani na cele, powierzone obowiązki wykonują starannie. Świetnie radzą sobie ze stresem i doskonale odnajdują się w pracy zespołowej jak i w roli liderów. Praca powinna gwarantować im stabilność i dawać poczucie bezpieczeństwa, dlatego cenią dobrą atmosferę w zespole. Świadomi kompetencji, chcą być dobrze za nie wynagradzani. Prywatne liczy się przede wszystkim zdrowie i rodzina.
Pokolenie Z – ich cechą jest częsta zmiana pracy oraz potrzeba zachowania równowagi między pracą a życiem prywatnym (tak uważa 82 proc. pracodawców). Atutem Zetek jest umiejętność szybkiego uczenia się i integracji z zespołem. Z wyznawanych wartości zdrowie i rodzina wyprzedziły realizację pasji i spełnianie marzeń. Cenią dobrą atmosferę w pracy nieco bardziej niż wysokie wynagrodzenie
Pokolenia uczą się od siebie
Pokolenia nie żyją w izolacji, przeciwnie – jeśli nawet nie wpadną na siebie w miejscu pracy, to spotykają się w domach. Boomersi to rodzice X i Y oraz dziadkowie Zetek czy Alf. Duża mobilność, emigracja i styl życia zmusza dziadków do dodatkowej biegłości w komunikacji z dziećmi czy wnukami.
Wbrew stereotypowym przekonaniom pracownicy ze starszych pokoleń świetnie rozumieją wpływ cyfrowych zmian na własne życie zawodowe. Aż 56 proc. Boomersów zgadza się ze stwierdzeniem, że w przyszłości znajomość technologii będzie ważniejsza na rynku pracy niż pozostała wiedza i umiejętności. Podobne przekonanie deklaruje 46 proc. Zetek i 50 proc. Millenialsów – wynika z raportu Generacja dobrej kariery. Pokolenia o pracy w Polsce od Pracuj.pl
Warto zwrócić uwagę na wspólne doświadczenie wszystkich pokoleń jakim była pandemia COVID-19 i konieczność życia i pracy w izolacji. Jak zauważa dr Krzysztof Czykier z Uniwersytetu w Białymstoku, w wyniku tych nadzwyczajnych okoliczności wszyscy przeszliśmy przyspieszony kurs edukacji medialnej oraz rodzinnej. – Uczyliśmy się od siebie nawzajem obsługi multimediów, odkrywaliśmy niewykorzystywane do tej pory możliwości Internetu i naszych sprzętów. Nauczyliśmy się pracować on-line, uczyć się, uczestniczyć w konferencjach naukowych, zdawać egzaminy, ,,spotykać się” przy okazji świąt i uroczystości rodzinnych. Nasi rodzice lub dziadkowie pytali nas o to, kiedy będziemy w trybie on-line, żeby połączyć się z nami za pośrednictwem komunikatora multimedialnego.
Pamiętaj o formalnym stylu komunikacji z Pokoleniem Baby Boomers
Czy wiesz, że Pokolenie Baby Boomers to osoby, które mogą preferować bardziej formalne sposoby komunikacji?
Aby z nimi skutecznie rozmawiać:
- Stosuj bardziej oficjalny język i ton.
- Pokaż szacunek i cierpliwość, zwłaszcza jeśli korzystasz z nowych technologii.
- Uważaj na bezpośrednią formę w kontaktach z nimi – mogą jej nie akceptować.
Zapoznaj się także z naszą infografiką, która w pigułce opisuje cechy Pokolenia Baby Boomers
Źródła:
Pokolenia na polskim rynku pracy – Grafton Recruitment
Generacja dobrej kariery. Pokolenia o pracy w Polsce – Pracuj.pl
My z Pokolenia BB, X, Y, Z, czyli co łączy, a co dzieli młodych i starszych – rozmowa z dr Krzysztof Czykier z Pracowni Andragogiki i Gerontologii Edukacyjnej na Wydziale Nauk o Edukacji UwB
